دامپروری یک صنعت مهم در تأمین مواد غذایی و منابع پروتئینی است، اما همچنین با چالشها و مشکلاتی نیز مواجه است. در زیر به برخی از این مشکلات اشاره میکنم:
بیماریها و انتقال عفونتها: دامها به بیماریها و عفونتهای مختلف حساس هستند که میتواند به منجر به افت تولید، کیفیت محصولات و حتی کشتار جمعی دامها شود. انتشار بیماریها میتواند باعث خسارات اقتصادی عظیمی شود.
استفاده نامناسب از آنتیبیوتیکها: استفاده بیرویه از آنتیبیوتیکها در دامپروری منجر به مشکلات مانند مقاومت دارویی در باکتریها میشود. این مشکل باعث کاهش کارایی درمانی آنتیبیوتیکها در بیماریهای انسانی نیز میشود.
تغذیه نامتعادل: تغذیه نامناسب و کمکیفیت میتواند منجر به کاهش تولید، کاهش کیفیت محصولات و مشکلات سلامت دامها شود.
تغییرات اقلیمی: تغییرات اقلیمی میتوانند تأثیرات منفی بر روی دامپروری داشته باشند. افزایش دما، کاهش تأمین آب و شرایط آب و هوایی نامساعد میتوانند به کاهش تولید و بهبود شرایط بهداشتی دامها منجر شوند.
فشار بر منابع آبی: دامپروری نیاز زیادی به آب دارد، به خصوص برای تولید علوفه و خوراک دامها. کمبود آب میتواند محدودیتهایی را بر روی صنعت دامپروری ایجاد کند.
مسائل اخلاقی و رفاه حیوانات: نگرانیها در خصوص رفاه حیوانات در دامپروری در حال افزایش است. شرایط نامساعد نگهداری و کشتار دامها میتواند به مسائل اخلاقی و حقوق حیوانات منجر شود.
تولید مثلهای بهبود یافته: تولید مثلهای بهبود یافته میتواند به افزایش تولید و کیفیت محصولات کمک کند، اما این موضوع نیز میتواند باعث از دست رفتن تنوع ژنتیکی و وابستگی به تعداد محدودی مثلهای بهبود یافته شود.
تأمین خوراک: تأمین منابع مورد نیاز برای تهیه خوراک دامها از جمله گیاهان علوفهای و دانهها ممکن است به دلیل محدودیتهای مختلف مشکلاتی ایجاد کند.
به طور کلی، دامپروری با چالشهای زیادی روبرو است که نیازمند مدیریت مناسب و تلاشهای جامع برای حل آنها است تا این صنعت بتواند بهبود یابد و نیازهای غذایی جامعه را تأمین کند.
تاثیرات اب و هوایی برروی دامپروری
تغییرات اقلیمی و تاثیرات آن بر دامپروری یکی از موارد مهم و نگرانکننده در عصر حاضر است. تغییرات اقلیمی میتوانند به عنوان یکی از عوامل مستقیم و غیرمستقیم، به شدت تأثیرگذار بر دامپروری باشند:
کاهش تأمین آب: افزایش دما و تغییرات در الگوی بارشها میتواند منجر به کاهش منابع آبی و خشکسالیهای بیشتر شود. این موضوع باعث کاهش تولید علوفه و محصولات کشاورزی است که به عنوان خوراک دامها استفاده میشوند.
تغییرات در مراتع و علوفهها: افزایش دما و کاهش تأمین آب میتوانند باعث تغییر در الگوی رشد و ترکیب علوفهها شوند. این تغییرات ممکن است باعث کاهش ارزش غذایی علوفهها برای دامها شود.
استرس حرارتی: افزایش دما میتواند باعث ایجاد استرس حرارتی در دامها شود. این موضوع به کاهش تولید شیر و گوشت، افزایش میزان بیماریها و کاهش بهره وری تولیدی دامها منجر میشود.
انتقال بیماریها: تغییرات در شرایط اقلیمی میتوانند منجر به انتقال بیماریها به مناطقی شوند که قبلاً در معرض آن نبودهاند. این موضوع میتواند باعث شیوع بیماریها در دامها شود.
کمبود منابع غذایی: کاهش تولید علوفه و محصولات غذایی میتواند باعث کمبود منابع غذایی برای دامها شود، که به تبع آن با افزایش هزینهها و کاهش بهره وری تولیدی همراه است.
کاهش بهره وری تولیدی: تغییرات اقلیمی میتوانند باعث کاهش بهره وری تولیدی دامها شوند. این امر میتواند به تنشهای مالی برای دامداران منجر شود.
تأثیرات بر محل نگهداری: تغییرات اقلیمی ممکن است نیاز به تغییر در ساختارها و تجهیزات مرتبط با نگهداری دامها داشته باشد تا به شرایط آب و هوایی تازه تطابق پیدا کنند.
برای مقابله با تاثیرات اقلیمی در دامپروری، باید اقدامات مناسبی انجام شود، از جمله بهبود مدیریت منابع آبی، استفاده بهینه از سیستمهای گرمایش و سرمایش برای کنترل استرس حرارتی، تنظیم دقیق تغذیه دامها به منظور کاهش اثرات نامطلوب و تغییرات در مدلهای دامپروری برای سازگاری با شرایط اقلیمی جدید.
کمبود علوفه دام در فصول سرد سال
کمبود علوفه در فصول سرد سال به یکی از مشکلات شائع در دامپروری محسوب میشود، به ویژه در مناطق با زمستانهای سرد و برفی. در این فصلها، رشد گیاهان علوفهای کاهش مییابد و این موضوع میتواند به کمبود منابع غذایی برای دامها منجر شود. برخی راهکارهایی که میتوان برای مدیریت کمبود علوفه در فصول سرد سال اتخاذ کرد، عبارتند از:
ذخیره علوفه: در فصلهای بهار و تابستان، میتوان علوفه را در اشکال خشک کرده و ذخیره کرد تا در فصلهای سرد مورد استفاده قرار گیرد. این کار به دامداران کمک میکند تا منابع غذایی برای دامها در دسترس داشته باشند.
استفاده از علوفه دورهای: از گیاهان دورهای مانند یونجه و غلات زمستانه میتوان در فصول سرد سال بهره برد. این گیاهان بهاره را معمولاً در فصل گرم تابستان کاشته و در فصل سرد به عنوان منبع علوفه استفاده میکنند.
استفاده از خوراک تکمیلی: در صورت کمبود علوفه، میتوان از خوراک تکمیلی مثل سیلاژ یا خوراکهای غنی از پروتئین استفاده کرد تا تغذیه دامها تامین شود.
تغییر در شیوه تغذیه: ممکن است نیاز باشد در شیوه تغذیه دامها تغییراتی ایجاد کنید تا منابع غذایی بهینهتر استفاده شوند. مثلاً تغییر در نسبت علوفه به دانه یا استفاده از مکملهای تغذیهای.
مدیریت مراتع: برنامهریزی مناسب برای مدیریت مراتع میتواند باعث حفظ و افزایش تولید علوفه در فصول سرد سال شود. این شامل مواردی مانند رعایت مناسب از زمان کاشت و برداشت، چراکزنی و مدیریت منابع آبی است.
تهیه و ذخیره سیلاژ: تهیه و ذخیره سیلاژ از گیاهان علوفهای مانند ذرت علوفهای میتواند به عنوان یک منبع علوفه در فصول سرد سال مورد استفاده قرار گیرد.
استفاده از محصولات جانبی: برخی محصولات جانبی کشاورزی مانند پوستهای ذرت یا کاه برنج میتوانند به عنوان منبع تغذیه برای دامها در فصول سرد مورد استفاده قرار گیرند.
همچنین، برنامهریزی مدیریت منابع غذایی و مراتع در طول سال و استفاده از روشهای بهینه تغذیه میتواند به دامداران در مواجهه با کمبود علوفه در فصول سرد سال کمک کند.